Wetenschappelijk onderzoek
Waarom doen we mee?
Mondzorgcentrum Winschoten levert mondzorg aan ongeveer 13.000 mensen. Het unieke van de regio is dat veel van de patiënten in de regio blijven wonen en bij ons onder behandeling zijn gedurende een lange periode. Hierdoor zijn er veel gegevens in de patiëntendossiers beschikbaar die inzicht kunnen bieden in de gezondheid van de mond en de effectiviteit en succes van behandelingen op lange termijn. Daarnaast huisvest de praktijk verschillende specialisaties (o.a. slaapgeneeskunde, ouderenzorg, implantologie). Deze voorwaarden geven een kans voor uniek onderzoek.
Wie voert het onderzoek uit?
Meerdere van onze behandelaren zijn verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) voor onderzoek en zijn hiertoe bekwaam en bevoegd (collega’s Hoeksema, De Waal, De Kuijper en Den Hartog zijn gepromoveerd en/of beschikken over een Basis Regelgeving en Organisatie voor Klinisch Onderzoekers (BROK)). Vaak wordt in de uitvoering van het onderzoek samengewerkt met vijfdejaars studenten tandheelkunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij lopen dan hun wetenschappelijke stage in onze praktijk.
Hoe verloopt het proces voor het doen van onderzoek?
Voor het doen van onderzoek zijn er een aantal wetten waarmee we rekening houden: de Algemene Verordening Gegevensbeschrijving (AVG), de Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO, artikel 458), de Wet Medisch-wetenschappelijk Onderzoek met mensen (WMO) en de ‘Code Goed Gebruik’ (Gedragscode 2011; Federa/COREON). Al onze onderzoeken hebben we voorgelegd aan de Medisch Ethische Commissie van het UMCG. Zij beoordelen de onderzoeksopzet op kwaliteit en ethische kwesties en beoordelen of toestemming noodzakelijk is op basis van de voorgenoemde wetten. Pas dan wordt het onderzoek in de praktijk uitgevoerd.
Wat merkt u hiervan en hoe wordt de data verwerkt?
Er zijn doorgaans twee typen onderzoeken die we in de praktijk uitvoeren. Klinisch onderzoek, waarbij we uw medewerking nodig hebben, en retrospectief dossieronderzoek, waarbij we uw medewerking niet nodig hebben. Indien wij voor het klinische onderzoek uw actieve medewerking en toestemming nodig hebben, zullen we u hiervoor benaderen tijdens de reguliere controles of behandelingen. U krijgt dan een informatiefolder met de verdere achtergrond van het onderzoek. Op basis hiervan besluit u zelf of u mee wilt doen. Deelname is geheel vrijblijvend en ook na toestemming kunt u te allen tijde stoppen met deelname aan het onderzoek.
Indien het gaat om retrospectief dossieronderzoek, is uw actieve medewerking vaak niet nodig. Dit houdt in dat we, na goedkeuring door de ethische commissie, een onderzoeksvraag proberen te beantwoorden op basis van gegevens in de dossiers die in de praktijk voorhanden zijn (WGBO, artikel 458). De aan u gekoppelde tandarts levert deze informatie aan of zal een stagemedewerker vragen onder zijn/haar toezicht de gegevens te verzamelen, waarbij ook het medisch beroepsgeheim geldt. Indien er gegevens van u worden gebruikt, wordt hiervan een aantekening gemaakt in uw dossier. Welke gegevens worden verzameld, is afhankelijk van de onderzoeksvraag. Verderop vindt u een overzicht van de lopende onderzoeken. Op basis van de AVG worden alleen gegevens verzameld die niet direct herleidbaar zijn tot uw persoon (bijvoorbeeld geboortedatum, adres of patiëntnummer) en die relevant zijn voor de onderzoeksvraag (zoals beoordeeld door de ethische commissie).
De gegevens worden anoniem opgeslagen binnen een beveiligde omgeving van het UMCG (Software: Redcap) en zijn niet te herleiden tot uw persoon. Persoonsgegevens verlaten de praktijk dus niet.
Hoe maak ik bezwaar?
Mocht u niet willen dat uw gegevens worden gebruik voor het onderzoek binnen het UMCG, dan kunt u dit aan ons aangeven. Wij noteren dat dan in uw patiëntendossier en slaan dit op en een zogenaamd ‘bezwaarregister’. Uw gegevens worden dan niet gebruikt voor het onderzoek. U kunt dit aangeven aan de balie of een mail sturen naar info@mzcw.nl met als onderwerp ‘bezwaarregister’. Uw bezwaar heeft verder geen gevolgen voor uw tandheelkundige zorg. Binnen 1 maand na dit schrijven, starten we met het verzamelen van de gegevens voor diverse onderzoeken.
Welke onderzoeken zullen er gaan lopen?
In het onderstaande overzicht, vindt u alle onderzoeken die zullen worden uitgevoerd binnen Mondzorgcentrum Winschoten in samenwerking met het UMCG (datum: 14 december 2022).
Onderzoeksvraag | Achtergrond | Onderzoeker |
Wat is de overleving van kiezen na een wortelkanaalbehandeling met een vulling na een minimale periode van 5 jaar? | Voordat een kies een wortelkanaalbehandeling ondergaat, zijn er al vaak veel behandelingen nodig geweest. Door schade uit het verleden, is zo’n kies verzwakt. Middels dit onderzoek willen we in kaart brengen welke factoren bijdragen aan de overleving van dit soort kiezen. Denk hierbij aan patiëntfactoren (risico op gaatjes of tandenknarsen), tandfactoren (grootte van het defect, complexiteit wortelkanaalbehandeling) en materiaalfactoren (aanbrengen van een rubber lapje, gebruik microscoop). We kijken hierbij naar alle wortelkanaalbehandelingen die zijn uitgevoerd in de periode juli 2014 tot en met december 2016 (ruim 800). Zie informatiefolder: [link naar informatiefolder]. | Dr. M.C.F.M. de Kuijper |
Welke kenmerken van de mond- en keelholte hangen samen met een verhoogd risico op het hebben van slaapapneu? | Obstructief slaapapneu (OSA) is een veel voorkomende slaapgerelateerde ademhalingsstoornis. Veel mensen hebben OSA zonder dat ze dit in de gaten hebben. Dit kan allerlei negatieve gezondheidsgevolgen hebben. Middels dit onderzoek willen we beoordelen of een tandarts kan bijdragen aan het screenen op OSA, door tijdens het periodieke mondonderzoek specifiek te letten op een aantal kenmerken die mogelijk samenhangen met OSA. Voorbeelden hiervan zijn: de vorm van het zachte en harde gehemelte, de grootte van de tong en de stand van de kaken. Voor dit onderzoek zullen 126 personen gevraagd worden om mee te doen. Het onderzoek bestaat uit een éénmalige mondinspectie (waar mogelijk zal dit gecombineerd worden met de periodieke controle door uw eigen tandarts) en het invullen van een vragenlijst.. Zie informatiefolder: [link naar informatiefolder]. | Dr. Y.C.M. de Waal Dr. A.R. Hoeksema |